Vleugels met een pleister is het levensverhaal van Maaike Peters; een vrouw die uiteindelijk autistisch blijkt te zijn. Haar hele leven heeft ze al last van overprikkeling, de huisarts stelt keer op keer burn-outs en depressies vast, en later krijgt ze een conversiestoornis met PNEA-aanvallen (Psychogene Niet-Epileptische Aanvallen, die vaak uitgelokt worden door psychische factoren, zoals onbewuste emoties).

Marije Pietersma

Schrijfster Marije werd geboren in 1979 in Scheveningen. Op haar 42e kreeg ze haar autismediagnose. Dat is dus nog maar recent. Ze houdt van zwemmen en surfen in de zee. Op Instagram is ze actief onder de naam The Autfluencer. In 2022 schreef ze Vleugels met een pleister met als doel mensen te ondersteunen in hun zoektocht naar, en herkenning te bieden bij, een uiteindelijk late autismediagnose.

“Dit boek heb ik geschreven voor iedereen met de spreekwoordelijke jongleerballen. En dan eigenlijk nog een beetje meer voor alle vrouwen die iedere ochtend hun masker afstoffen, het weer opzetten en doen wat er van ze gevraagd wordt.”

Vleugels met een pleister

De cover van het boek vind ik erg mooi en origineel. De foto van de witte vleugels steekt af tegen de diepblauwe achtergrondkleur. In eerste instantie vroeg ik me af of het een stockfoto was, maar deze is origineel gemaakt voor het boek. Daardoor nog origineler.

Het boek heeft als ondertitel: ‘De zoektocht door het doolhof naar een eigen “ik”.’ In het boek lees je namelijk dat Maaike regelmatig kwijt is wat ze zelf eigenlijk wil, zeker als ze een partner heeft die daar ook nog weinig rekening mee houdt. Het lijkt daardoor een beetje alsof Maaike alles overkomt. Zo komt ze terecht in een huis in een onveilige buurt, omdat haar baas die aangeraden had en ze geen nee durfde te zeggen.

“Hij had met de komst van Juul besloten dat de creche veel te duur was en dat het onzin zou zijn als Maaike zou gaan werken. (…) En zo kwam het dat Maaike na de geboorte van Juul niet meer aan het werk ging en zonder dat ze er zelf honderd procent van overtuigd was ineens een thuisblijfmoeder werd.”

Ik vind het wel interessant om te lezen hoe een leven zo (mogelijk) anders kan lopen door te camoufleren. Mij zijn gelukkig nooit zulke life changing events gebeurd. Het zat bij mij meer in me beter voordoen dan ik ben, maar als het erop aankwam, durfde ik wel nee te zeggen. Vooral het niet serieus nemen van overprikkeling is voor mij herkenbaar. Maaike wil regelmatig weg uit een situatie, omdat ze zich helemaal niet goed voelt, maar mensen blijven haar overtuigen: ah toe, blijf nog even, wat ongezellig dat je nu al naar huis wil. Ze blijft dan ook echt. Het is voor andere mensen moeilijk in te schatten hoe hoog de nood op zo’n moment is, maar ze zouden het wel moeten respecteren als iemand aangeeft weg te willen.

Autobiografie?

De diagnoses van de hoofdpersoon, de medische ervaringen en de gebeurtenissen in de gezondheidszorg zijn gebaseerd op de ervaringen van Marije zelf. De personages en de locaties zijn verzonnen. Het verhaal is daarmee deels fictie en wordt aangekondigd als roman, maar leest wat mij betreft meer als een autobiografie.

In een fictieboek heeft een personage meestal een doel, iets wat die hoe dan ook wil bereiken. In dit boek komt dat niet echt naar voren. Het is een chronologisch levensverhaal.

Schrijfstijl

Marije kan je door hoe ze iets opschrijft goed laten voelen hoe iets was. Vooral haar beschrijvingen van de omgeving vind ik sterk. Hier en daar een opvallend moeilijk woord er doorheen, maar die zegt wel precies hoe het is.

Het begin van het boek (over de kindertijd van Maaike) is anekdotisch en de beschrijvingen worden gedurende het boek steeds uitgebreider. De hoofdstukken zijn vrij lang. Gelukkig staan er soms wat enters tussen de teksten en is het boek vlot geschreven, waardoor het redelijk makkelijk leesbaar is.

Is Vleugels met een pleister een literair hoogstandje? Nee, zeker niet. Maar het is een fijne toevoeging aan de lectuur die bestaat over het camoufleren van autisme.