Lifehacks voor meiden met autisme is een boek voor meiden van acht tot achttien jaar, dat informatie, tips en oefeningen geeft om te leren omgaan met de uitdagingen van het dagelijks leven.

De hoofdstukken zijn geschreven door verschillende professionals en ervaringsdeskundigen. De redactie van het boek is gedaan door Els Blijd-Hogewys, Marleen Bezemer en Audrey Mol. Zij zijn alle drie professionals die veel werken met autistische vrouwen. Ook zijn zij alle drie bestuursleden van FANN (Female Autism Network of the Netherlands), een landelijk netwerk dat zich inzet voor de verbetering van de diagnostiek en behandeling van meisjes en vrouwen met ASS.

Hoe zit het boek in elkaar?

Het fijne aan het boek is dat je het in principe niet van voor tot achter hoeft te lezen. Je kunt zelf de volgorde bepalen of via de hashtags een onderwerp opzoeken waar je op dat moment iets over wil weten.

Elk hoofdstuk begint met een korte algemene uitleg van het onderwerp. Daarna volgen er twee verhaaltjes van een basisschoolmeisje en een middelbareschoolmeisje, en hun ervaringen met het onderwerp. Vervolgens volgt er meer informatie, en daarna volgen er tips (de lifehacks). Eerst voor meiden met autisme zelf, dan voor hun vrienden of vriendinnen, dan voor ouders, leerkrachten en andere betrokkenen. Soms staat er ook een QR-code in een hoofdstuk, die verwijst naar extra (oefen)materiaal.

Er is in het boek aandacht voor eigentijdse onderwerpen, zoals moeite hebben met appjes en emojis, het omgaan met social media en de voor- en nadelen ervan, het camoufleren van je autisme, genderidentiteit en seksualiteit.

Mijn mening over het boek als vrouw met autisme

Kort gezegd: ik had gewild dat dit boek er was toen ik een tiener was (als ik dan had geweten dat ik autistisch was, want ik kreeg mijn diagnose pas op mijn negentiende). Het lijkt me erg fijn om als meisje met autisme dit naslagwerk te hebben, en bijvoorbeeld te kunnen laten lezen aan je ouders of vriendinnen als je het gevoel hebt dat je niet goed begrepen wordt.

Zoals in het boek staat, krijgen meisjes met autisme minder vaan informatie van hun leeftijdsgenoten, zoals andere tieners met elkaar over onderwerpen als seks of lichamelijke veranderingen praten bijvoorbeeld. Dit boek kan daarom handig zijn.

Het hoofdstuk dat me positief opviel was het hoofdstuk over rouw, geschreven door Martine Mussies. Ik vond dat er hele heldere info gegeven werd en er staan goede, praktische tips in, waar je echt iets mee kan.

In het hoofdstuk ‘Ik wil dat autisme niet’, over het accepteren van autisme, wordt benadrukt dat je niet je autisme bent, ook als tip voor ouders, om dit tegen hun tienerdochter te zeggen.

Voor meiden met autisme: ‘Je bént geen autisme, maar een meisje met bepaalde eigenschappen dat ook autisme hééft.’

Voor ouders leerkrachten en andere betrokkenen: ‘Benadruk: ‘Je bént niet je diagnose! Je bent een waardevol persoon mét een diagnose.’

Ik vind dat jammer. Wat mij betreft bestrijdt dat zelfstigma niet. Er zijn juist aanwijzingen dat door er op deze manier over te praten, dat stigma in de hand werkt.

Wat ik ook jammer vond is dat het boek nergens dóór meiden uit de doelgroep geschreven. De schrijvers van de hoofdstukken zijn professionals en ervaringsdeskundigen (volwassenen), en de verhaaltjes van de tieners zijn verzonnen (al zijn ze wel gebaseerd op voorbeelden uit de praktijk). Dat betekent niet dat ze niet herkenbaar zullen zijn, maar het had authentieker over kunnen komen. Op die manier vind ik dat het meer óver meiden met autisme gaat, dan dat het boek vóór meiden met autisme geschreven is.

Daarbij moet ik wel zeggen dat ik natuurlijk moeilijk kan beoordelen wat de doelgroep precies aanspreekt. Misschien hebben meiden met autisme zelf wel het gevoel dat dit boek voor hen geschreven is.

Kun je hier als volwassene ook iets mee?

Lezers van mijn website zijn voornamelijk autistische volwassenen. Via Twitter werd me gevraagd of ik ook iets zou willen schrijven over of je er als volwassene iets aan hebt om dit boek te lezen.

In het boek zelf staat daarover:

‘Dit boek gaat over meisjes met autisme, maar kan ook interessant zijn voor vrouwen met autisme die willen terugkijken op hun jeugd.’

Dat gebeurde bij mij in ieder geval wel; dat ik terug ging kijken op mijn jeugd. Ik las dingen die me niet uitgelegd zijn in mijn jeugd, maar die nu in dit boek staan. Die ik met terugwerkende kracht ineens snap. Tegenwoordig zoek ik alles op YouTube op wat ik niet weet, maar toen ik jong was, was dat er nog niet. Het is fijn om het met terugwerkende kracht alsnog te snappen en te lezen dat het niet raar was hoe ik me gedroeg op de middelbare school. Dat de dingen waar ik tegenaan liep, herkenbaar zijn voor meer meisjes met autisme.