Header bij blog over grenzen en autisme. Aan de rechterkant staat de tekst 'Over grenzen met Jolanda'. Aan de linkerkant een foto van Jolanda. Ze houdt haar hand onder haar kin en kijkt opzij.

Over grenzen met Jolanda: autisme, ADHD en pan-/demiseksueel

Deze week is het Autismeweek. Hoewel het voor autistische mensen elke week autismeweek is, staan we van 2-9 april even extra stil bij meer acceptatie voor autisme. Het thema van de Autismeweek is dit jaar ‘grenzen’. Het leek me mooi om eens te onderzoeken hoe verschillende autistische mensen eigenlijk omgaan met grenzen. Vandaar deze serie, met elke dag van de Autismeweek een nieuwe blog (behalve op woensdag, want dat is mijn vrije dag en dan moet ik me even aan mijn eigen grenzen houden ;)). Jolanda vertelt:

Mijn naam is Jolanda de Kroon, 42 jaar. Mens. Actief aanwezig op meerdere regenbogen. Ten eerste ben ik neurodivers (autisme en adhd)  en ten tweede pan-/demiseksueel. Sinds een aantal maanden geleden ben ik actief gestart om mijn eigen ervaringen te delen. Ik ben vooral zoekende waar mijn grenzen liggen en hoe ik ze op een gezonde manier kan verleggen.

Waar denk jij als eerste aan als je het woord ‘grenzen’ hoort?

Aan de ene kant denk ik vrij zwart wit, aan de andere kant sta ik er wel voor open om nieuwe werelden te verkennen. Zoals met mijn geaardheid. Ik was ervan overtuigd dat ik lesbisch was en op vrouwen viel. Erg zwart wit en duidelijk; geen speld tussen te krijgen. Totdat ik ineens gevoelens kreeg voor een persoon die niet een vrouw was. Ik dacht hoe kan dit nou? Ik was de draad helemaal kwijt. Uiteindelijk ben ik het gaan uitzoeken. Ik ben er eigenlijk pas sinds kort uit. Ik ben pan-/demiseksueel. Dit is eigenlijk mijn tweede coming out.

In hoeverre ben je je bewust van je grenzen?

Ik ken mezelf goed en ik kan goed van te voren bedenken waar mijn psychische grens dan wel niet ligt. Met fysieke grenzen vind ik dat wel moeilijk. Omdat ik een hoge pijngrens heb blijf ik letterlijk doorlopen. Ook wil ik mijn grenzen hierin niet altijd altijd accepteren. Ik heb een aantal fysieke ongemakken die onzichtbaar zijn voor de buitenwereld maar die zijn er wel. Het liefst vermijd ik ze en ga ik gewoon door de pijn heen. Totdat ik echt niet meer kan. Ik ben me er nu wel iets meer van bewust maar het is nog altijd een proces waar ik nog doorheen ga.

Hoe lukt het jou om binnen je eigen grenzen te blijven?

Door duidelijke afspraken met mezelf te maken en van te voren te plannen. Duidelijkheid is voor mij echt de sleutel. Dus ik heb een planner waarin ik op zondagmiddag aan tafel met mijn kop koffie mijn week inplan. Wat mij daarin ook helpt is taken te markeren met vaste kleuren. Zodat ik in een oogopslag kan zien hoe mijn week gevuld is en of ik bijvoorbeeld genoeg ontspanning heb ingepland. Vaste activiteiten zoals opstaan, eten, douchen hebben bij mij zoveel mogelijk een vast tijdstip.

Wanneer ga je weleens over je eigen grens?

Als ik ergens enorm enthousiast over word, zoals nu in mijn nieuwe bezigheid als aankomend ervaringsdeler. Ik ben enorm op zoek naar info over autisme, adhd en neurodiversiteit. ik volg webinars. Ik lees artikelen op linkedin, kijk filmpjes op youtube. Ook ben ik bezig met een project waarin ik ga schrijven/bloggen over wat mij bezighoud.

Dit is wel echt een valkuil omdat ik eerder een SPW opleiding heb moeten afbreken omdat voor mij  alleen nog maar mijn opleiding bestond en ik mezelf helemaal vergat. Ik kwam toen in een autistische burn-out terecht. Het is dus echt belangrijk voor mij dat ik me aan mijn planning hou, weekend vier en ook op stap ga met mijn familie.

Wat zijn voor jou de gevolgen als je over je grens gaat?

Ik ervaar veel stress waardoor alle zaken waar ik al gevoelig voor ben; geluid, geur etc. nog harder binnenkomt. Ook word ik bijna standaard “ziek”. Ik noem het koortsaanvallen. Ik krijg een middag/avond wat verhoging en/of migraine en dan moet ik echt liggen want anders gaat het niet goed.

Een periode in 2019 gehad waarin ik bijna het hele jaar door wel klachten had. Ik bleef maar doorgaan; uiteindelijk resulteerde dat in een longontsteking. Sindsdien sta ik op de rem maar laat ik nu af en toe het gaspedaal even los.

Hoe geef jij je grenzen aan aan andere mensen?

Dat ligt aan meerdere factoren. Zijn de grenzen duidelijk? Ken ik de mensen? Als het een bekende of terugkerende activiteit voor mij is dan vind ik wat makkelijker om grenzen aan te geven.

Met bedrijven vind ik grenzen aangeven lastiger. Zo werd ik gebeld door een bedrijf wat blijkbaar een nieuw afsprakensysteem heeft voor mijn zorginstelling. Ik moet daarvoor een app installeren. Ik geef letterlijk antwoord op de vragen. Als ik opgehangen heb besef ik pas welke vragen ikzelf heb. Hoe komen ze bijvoorbeeld aan mijn gegevens en wil ik überhaupt wel een nieuwe afspraken app voor die ene afspraak in de week?

Hoe ga je ermee om als iemand een grens aangeeft aan jou?

Met bedrijven vind ik dat lastig. Zakelijk communiceren in het algemeen vind ik moeilijk omdat het vaak snel voor mij  gaat en ik niet voldoende de tijd krijg om een tegenreactie te geven. Hierdoor voel ik me soms niet gezien.

Bij bekenden kan ik goed omgaan met de grens van een ander. Ik luister dan naar de ander en check of ik het goed heb begrepen wat de ander precies van mij wilt.

Ga je weleens letterlijk over de grens? Oftewel, reis je weleens naar het buitenland? Waarom wel, waarom niet?

Ik reis wel. Alleen (nog)  niet naar het buitenland. Ik ga het liefst alleen op stap omdat ik dan genoeg heb aan mezelf. Ook ben ik een week alleen weg geweest naar Texel. Dat was de fijnste vakantieweek die ik ooit heb gehad. Ik heb ook toen grenzen verlegd. Activiteiten gedaan die ik thuis nooit durfde. Daar wel. Juist omdat toen ik op mezelf aangewezen was.

Wil je verder nog iets kwijt over grenzen en autisme?

Dat grenzen verleggen op een gezonde manier echt zo fijn kan zijn. Natuurlijk, ik weet het liefst waar ik aan toe ben maar als iets lukt wat een week eerder nog niet lukte dan geeft dat echt een kick. Ik heb een webinar gevolgd van Birsen Basar. In het webinar zei ze; Je moet lef hebben. Durf te vragen. Deze ene simpele zin heeft mij de afgelopen twee maanden echt over gezonde grenzen heen geholpen.

Heb je nog tips voor andere autistische mensen rondom het thema grenzen?

Het klinkt heel simpel maar is heel moeilijk. Blijf bij jezelf. Ga bij jezelf na wat je wilt en wat je nodig hebt. Juist in situaties waarin je jezelf kunt verliezen. Je mag nee zeggen als je ergens geen zin in hebt. Ga lekker op de bank chillen na een drukke activiteit en je hoeft niet een uur te lopen als je eigenlijk maar een half uurtje kan.

Meer lezen en zien van Jolanda?

Ik ben te vinden op LinkedIn.

1 gedachte over “Over grenzen met Jolanda: autisme, ADHD en pan-/demiseksueel”

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Ga naar de inhoud